Fotoradary "po nowemu" - omówienie
Data publikacji 09.08.2012
W czerwcu ub.r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków lokali-zacji, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące, potocznie zwane fotoradarami. Dziś prezentujemy szczegółowe jego omówienie. Pamiętajmy, że nadmierna prędkość jest przyczyną wielu groźnych w skutkach wypadków.
W czerwcu ub.r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków lokalizacji, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące. Celem jest przeciwdziałanie wypadkom drogowym oraz ograniczenie ich skutków oraz wdrożenie systemu automatycznego nadzoru nad ruchem drogowym.
Stacjonarnym urządzeniem rejestrującym jest urządzenie rejestrujące, którego obudowa lub konstrukcja wsporcza jest na stałe związana z podłożem lub gruntem, a obudowa to obudowa stacjonarna lub przenośna na urządzenie rejestrujące, przy czym integralną część obudowy może stanowić konstrukcja wsporcza.
Warunki lokalizacji stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia
Przy lokalizacji stacjonarnego urządzenia rejestrującego trzeba przeanalizować stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, na odcinku obejmującym po 500 m drogi w obu kierunkach lub do najbliższych skrzyżowań, jeśli znajdują się one w odległości mniejszej niż 500 m od projektowanej lokalizacji. Analiza ta obejmować musi ostatnie 3 lata i uwzględniać przyczyny zdarzeń drogowych występujących na danym odcinku,w szczególności zaistniałe z powodu niedostosowania prędkości do warunków ruchu drogowego.
Ponadto pod uwagę należy wziąć informacje dotyczące miejsca projektowanej lokalizacji, wymagane dla projektu organizacji ruchu, o którym mowa w przepisach o szczegółowych warunkach zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem, rozszerzone o:
- obowiązującą dopuszczalną prędkość na drodze w miejscu projektowanej lokalizacji oraz na odcinku 500 m przed i za projektowaną lokalizacją, a w obszarze zabudowanym odpowiednio na odcinku 200 m,
- kategorię i klasę drogi oraz średnie dobowe natężenie ruchu drogowego w miejscu projektowanej lokalizacji, w przypadku gdy jest ono dostępne w związku z wcześniej przeprowadzonymi badaniami, oraz warunki widoczności na drodze w odległości do 100 m od tego miejsca, w tym w szczególności związane z ukształtowaniem terenu, zabudowaniami oraz innymi elementami mającymi wpływ na jego ograniczenie,
- obiekty użyteczności publicznej, w tym w szczególności: szkoły, boiska, obiekty kulturalne, obiekty kultu religijnego oraz przystanki komunikacji publicznej, znajdujące się w odległości do 500 m od projektowanej lokalizacji, oraz inne obiekty położone w większej odległości, o ile ich specyfika może mieć istotny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego,
- zainstalowane na drodze w odległości do 1000 m od projektowanej lokalizacji stacjonarne urządzenia rejestrujące wraz z informacją o kierunku wykonywanych pomiarów.
Stacjonarne urządzenia rejestrujące mogą być lokalizowanew obszarze zabudowanym w odległości nie mniejszej niż 500 m od innego stacjonarnego urządzenia rejestrującego na tej drodze. Natomiast poza obszarem zabudowanym mogą być lokalizowane w odległości nie mniejszej niż 2000 m od innego stacjonarnego urządzenia rejestrującego na tej drodze.
Zaznaczyć należy, że wskazanych odległości lokalizacji urządzenia rejestrującego nie stosuje się w przypadku lokalizacji stacjonarnego urządzenia rejestrującego dokonującego pomiaru w kierunku innym niż urządzenia określone w tym przepisie. Urządzenia te nie mogą natomiast być lokalizowane na odcinkach dróg objętych nadzorem dokonywanym przy użyciu urządzeń rejestrujących, które ujawniają naruszenia przepisów ruchu drogowego na określonym odcinku drogi.
Natomiast stacjonarne urządzenia rejestrujące, które ujawniają naruszenia przepisów ruchu drogowego na określonym odcinku drogi, mogą być instalowane w szczególności na odcinkach dróg krętych, w remoncie lub przebudowie, w obszarze zabudowanym, ekspresowych i autostrad pomiędzy węzłami, w tunelach oraz na mostach. Mogą one być instalowane na odcinkach dróg, na których obowiązuje stała prędkość dopuszczalna i ich długość nie przekracza 10 000 m w obszarze zabudowanym oraz 20 000 m poza obszarem zabudowanym.
Przy lokalizacji omawianych stacjonarnych urządzeń rejestrujących również należy uwzględnić analizę stanu bezpieczeństwa ruchu drogowego dotyczącą odcinka, na którym planowane jest ujawnianie naruszeń przepisów ruchu drogowego, obejmującą ostatnie 3 lata i uwzględniającą przyczyny zdarzeń drogowych występujących na danym odcinku, w szczególności zaistniałych z powodu niedostosowania prędkości do warunków ruchu drogowego.
Ponadto pod uwagę należy wziąć informacje dotyczące miejsca projektowanej lokalizacji, wymagane dla projektu organizacji ruchu, o którym mowa w przepisach o szczegółowych warunkach zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem, rozszerzone o:
- obowiązującą dopuszczalną prędkość na odcinku, na którym planowane jest ujawnianie naruszeń przepisów ruchu drogowego,
- kategorię i klasę drogi oraz średnie dobowe natężenie ruchu drogowego w miejscu projektowanej lokalizacji, w przypadku gdy jest ono dostępne w związku z wcześniej przeprowadzonymi badaniami, oraz warunki widoczności na drodze w odległości do 100 m od tego miejsca, w tym w szczególności związane z ukształtowaniem terenu, zabudowaniami oraz innymi elementami mającymi wpływ na jego ograniczenie,
- obiekty użyteczności publicznej, w tym w szczególności: szkoły, boiska, obiekty kulturalne, obiekty kultu religijnego oraz przystanki komunikacji publicznej, znajdujące się w odległości do 500 m od projektowanej lokalizacji, oraz inne obiekty położone w większej odległości, o ile ich specyfika może mieć istotny wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego,
- zainstalowane na drodze w odległości do 1000 m od projektowanej lokalizacji stacjonarne urządzenia rejestrujące wraz z informacją o kierunku wykonywanych pomiarów.
Należy zaznaczyć, że do stacjonarnych urządzeń rejestrujących, które zostały zainstalowane w pasie drogowym dróg publicznych przed dniem wejścia w życie omawianych przepisów nie stosuje się przepisów ww. warunków lokalizacji.
Sposób oznakowania stacjonarnych urządzeń rejestrujących oraz obudów na te urządzenia
Stacjonarne urządzenia rejestrujące dokonujące pomiaru prędkości należy poprzedzić każdorazowo znakiem drogowym „automatyczna kontrola prędkości", określonym w przepisach o znakach i sygnałach drogowych. Znak ten stosuje się w celu poinformowania kierujących pojazdami o lokalizacji urządzeń rejestrujących działających samoczynnie, kontrolujących i rejestrujących prędkość ruchu pojazdów.
Umieszcza się go przed stacjonarnym urządzeniem rejestrującym w odległości:
- od 100 m do 200 m - na drogach o dopuszczalnej prędkości do 60 km/h,
- od 200 m do 500 m - na drogach o dopuszczalnej prędkości powyżej 60 km/h, z wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad,
- od 500 m do 700 m - na drogach ekspresowych i autostradach.
Znak ten stosuje się dla każdego kierunku ruchu, w którym stacjonarne urządzenie rejestrujące może dokonywać pomiarów prędkości.
Zaznaczyć należy, że w przypadku gdy automatyczna kontrola prędkości będzie wykonywana przez strażników gminnych (miejskich) na początku odcinka drogi objętego okresową kontrolą umieszcza się wymieniony znak z tabliczką z napisem „Na odcinku ...”. W treści napisu na tabliczce długość odcinka drogi poniżej 1000 m podaje się w metrach z dokładnością do 100 m, a od długości 1,0 km z dokładnością do 0,1 km.
Natomiast w przypadku gdy stacjonarne urządzenia rejestrujące ujawniają naruszenia przepisów w zakresie prędkości ruchu na określonym odcinku drogi, przed początkiem tego odcinka umieszcza się znak z tabliczką z napisem „Kontrola średniej prędkości na odcinku ...”.W treści napisu na tabliczce długość odcinka drogi poniżej 1000 m podaje się w metrach z dokładnością do 100 m, a od długości 1,0 km z dokładnością do 0,1 km.
Obudowy stacjonarnych urządzeń rejestrujących powinny spełniać warunki techniczne określone w przepisach o szczegółowych warunkach technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczenia na drogach. Zgodnie z nimi stacjonarne urządzenia rejestrujące umieszcza się i trwale posadawia w pasie drogowym, a umieszczone w nim powinny umożliwiać rejestrację naruszeń przepisów ruchu drogowego przez kierujących pojazdami.
Obudowę stacjonarnego urządzenia rejestrującego umieszcza się w przekroju poprzecznym drogi, w odległości nie mniejszej niż 1,0 m od krawędzi jezdni, opaski, krawędzi utwardzonego pobocza albo zewnętrznej krawędzi pasa awaryjnego. Natomiast w pasie dzielącym jezdnie obudowę stacjonarnego urządzenia rejestrującego umieszcza się, nie mniej niż 1,0 m od krawędzi tego pasa. W przypadku gdy stacjonarne urządzenie rejestrujące jest umieszczone na poboczu lub chodniku, po którym odbywa się ruch pieszych, wysokość, na której umieszcza się obudowę tego urządzenia, od podłoża nie powinna być mniejsza niż 2,5 m. Obudowa stacjonarnego urządzenia rejestrującego powinna mieć barwę żółtą.
Jednocześnie stacjonarne urządzenie rejestrujące wraz z obudową powinno być umieszczone w miejscu zapewniającym możliwość dojazdu pojazdów obsługi w pobliże obudowy urządzenia rejestrującego oraz ich postój w sposób niestwarzający utrudnienia w ruchu drogowym innym jego uczestnikom. Jeżeli obudowa stacjonarnego urządzenia rejestrującego jest zlokalizowana w miejscu stwarzającym realną możliwość zderzenia pojazdu z tą obudową, w szczególności po zewnętrznej stronie łuku drogi lub na pasie dzielącym jezdnie, należy zastosować drogowe bariery ochronne lub osłony energochłonne.
Zaznaczyć należy, że stacjonarne urządzenia rejestrujące i ich obudowy, zainstalowane w pasie drogowym przed wejściem w życie omawianych przepisów, które nie spełniają określonych w nim wymagań, mogą być wykorzystywane przez okres 36 miesięcy od dnia ich wejścia w życie.
Sposób dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące
Dokonując pomiaru prędkości na potrzeby prowadzonych postępowań w sprawach o wykroczenia urządzenie rejestrujące nie zapisuje za pomocą technik utrwalania obrazów naruszeń polegających na przekroczeniu przez kierujących pojazdami dopuszczalnej prędkości o 10 lub mniej km/h. Urządzenie rejestrujące, z wyjątkiem urządzenia rejestrującego zainstalowanego w pojeździe albo na statku powietrznym znajdującym się w ruchu, w czasie pracy urządzenia, ustawia się i programuje tak, aby zapisywało naruszenia dopuszczalnej prędkości o ustawianą w urządzeniu wartość postępującą (próg) co 1 km/h oraz pomiar nie odbywał się w miejscu znajdującym się przed znakiem „automatyczna kontrola prędkości”.
Zadania strażników gminnych (miejskich) w zakresie zakresu kontroli ruchu drogowego z użyciem urządzeń rejestrujących
Strażnicy gminni (miejscy), zgodnie z przepisami Prawa o ruchu drogowym, mogą m.in. na drogach gminnych, powiatowych i wojewódzkich oraz drogach krajowych w obszarze zabudowanym, z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych dokonywać czynności z zakresu kontroli ruchu drogowego z użyciem przenośnych albo zainstalowanych w pojeździe urządzeń rejestrujących w oznakowanym miejscu i określonym czasie, uzgodnionymi z właściwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) lub Komendantem Stołecznym Policji.
Wykonując to uprawnienie strażnicy gminni (miejscy) w miarę możliwości przenośne urządzenie rejestrujące albo pojazd z zainstalowanym w nim urządzeniem rejestrującym powinni umieścić poza jezdnią i poboczem. W innym przypadku muszą umieścić urządzenie lub pojazd na drodze w sposób niepowodujący utrudnienia ruchu innym jego uczestnikom.
Ponadto przenośne urządzenie rejestrujące oraz pojazd z zainstalowanym w nim urządzeniem rejestrującym nie mogą być umieszczone w odległości mniejszej niż 500 m od innego urządzenia rejestrującego zlokalizowanego na tej samej drodze i dokonującego pomiarów prędkości w tym samym kierunku ruchu, o ile na odcinku tym nie jest usytuowane skrzyżowanie. Urządzenie oraz pojazd z nim nie może również być umieszczony na drodze, na której jest zlokalizowane urządzenie, które ujawnia naruszenia przepisów ruchu drogowego na określonym odcinku drogi, dokonujące pomiaru w tym samym kierunku ruchu.
Jednocześnie odcinek lub miejsce wykonywania czynności musi być oznaczony znakiem drogowym „automatyczna kontrola prędkości” oraz z tabliczką z napisem „Na odcinku ...”, co zostało już omówione wcześniej.
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym (t. j. Dz. U. z 2005, Nr 108, poz. 908 z późn. zm.),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 czerwca 2011 r. w sprawie warunków, sposobu oznakowania i dokonywania pomiarów przez urządzenia rejestrujące (Dz. U. Nr 133, poz. 770),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. Nr 220, poz. 2181, z późn. zm.),
- Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 22 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz. U. nr 133 poz. 772).
Piotr Górnik
samorzad.infor.pl